Σάββατο, Σεπτεμβρίου 23

Κοινοβουλευτισμός και Δημοκρατία

Ο πλανήτης όλος, εκτός μεμονωμένων περιπτώσεων, κυβερνιέται μέσω του πολιτεύματος της δημοκρατίας σε πολλές εκφάνσεις της. Η συζήτηση ανάβει όταν υποστηρικτές κάποιων από αυτών διαπληκτίζονται για την ανωτερότητα ενός έναντι των άλλων. Όλοι ωστόσο εξ' αυτών θα συμφωνήσουν πως η δημοκρατία χωρίς μέριμνα για δικλίδες ασφαλείας είναι δυστυχώς ένα εκφυλισμένο πολίτευμα που συνήθως οδηγεί σε καταστάσεις εξουσίας ολιγαρχικές το λιγότερο.

Η πολιτική επικαιρότητα την εβδομάδα που μας πέρασε ασχολήθηκε πολύ με την απόφαση της ΔΗΣΥ και ΝΔ για καμία θετική ψήφιση νομοσχεδίων εφόσον δεν έχουν την κυβερνητική υποστήριξη στο ακέραιο. Άρχισε ξανά ο σκεπτικισμός για τον κοινοβουλευτισμό στην Ελλάδα και πολύ σωστά έκανε. Κανείς όμως δεν θέλει να ακουμπήσει στα βαθιά αίτια.

Το σύνταγμά μας ενώ περιγράφει ένα εξαιρετικά δημοκρατικό πολίτευμα, ταυτόχρονα είναι εγκληματικά ελλιπές ως προς την διασφάλιση του έναντι διαφθοράς και εκφυλισμού του σε ολιγαρχικές ή μοναρχικές πρακτικές. Δηλαδή περιγράφει πολύ σωστά την διάκριση των εξουσιών και πως αυτή υλοποιείται, ωστόσο δεν μεριμνά για καμία προφύλαξη πως αυτή να μην καταστρατηγηθεί αλλά να περιφρουρηθεί. Ο πρωθυπουργός πρακτικά έχει απόλυτη εξουσία εφόσον και μόνο έχει την υποστήριξη της πλειοψηφίας της Βουλής.

Εδώ αρχικά υπήρχε μια διασφάλιση μέσω της εξουσίας του προέδρου που ήταν ανώτερος του πρωθυπουργού και μπορούσε να ασκήσει βέτο ή να διαλύσει την κυβέρνηση (για αυτό και η ψήφιση αυτού από την βουλή μέσω 180 βουλευτών) αλλά η αναθεώρηση του Ανδρέα Παπανδρέου το 1985 έπαυσε και αυτές τις δυνατότητες του προέδρου, μαζί με άλλες, καθιστώντας τον ως μια απλή μαριονέτα (όπως είναι οι βασιλείς στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο) αλλά κρατώντας την αναγκαστική ψήφιση αυτού από 180 βουλευτές από την υπάρχουσα Βουλή αλλά όχι από νέα βουλή. Έκτοτε, η εξουσία πηγάζει ολοκληρωτικά μέσα από το πρωθυπουργικό γραφείο, όπως και οι νόμοι και διατάξεις.

Η Βουλή είναι το νομοθετικό όργανο. Δηλαδή οι βουλευτές περιγράφονται ως οι απόλυτοι ενορχηστρωτές του νομοθετικού έργου με την βοήθεια συμβούλων και την βοήθεια της εκτελεστικής εξουσίας που απαρτίζεται από τους υπουργούς. Οι υπουργοί, από την άλλη, είναι εκτελεστική εξουσία, επομένως ο διττός τους ρόλος είναι προβληματικός. Εδώ υπάρχει μία εμπλοκή που δυστυχώς ένα μέλος της νομοθετικής είναι και μέλος της εκτελεστικής αφού το σύνταγμα δεν το απαγορεύει και αυτό δημιουργεί διαφθορά και συνθήκες ευνοϊκές για συναλλαγή.

Η βουλή από την άλλη αντί να δημιουργεί νόμους και διατάξεις υπέρ του συνόλου και των τοπικών συμφερόντων, έχει εκφυλιστεί σε ένα όργανο κατοχύρωσης των κινήσεων της κυβέρνησης (του πρωθυπουργικού γραφείου και των υπουργών) με μόνο μέλημα των βουλευτών την προεκλογική για τις επόμενες θητείες, την βουλευτική αποζημίωση ή την σύνταξη. Αυτό συμβαίνει επειδή η θητείες τους δεν έχουν περιορισμούς και επομένως η ίδια η θητεία είναι αυτοσκοπός και όχι το έργο που συνεπάγεται αυτή, το οποίο ούτως ή άλλως το έχει αναλάβει η κυβέρνηση. Κάθε ψηφοφορία επομένως στην Βουλή αντιμετωπίζεται από την κεντρική διοίκηση ως ψήφος εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση με αμφίδρομους εκβιασμούς, "διευκολύνσεις" και συναλλαγές συνήθως κάτω από το τραπέζι.

Είναι εύκολα κατανοητό πως η Δημοκρατία στον τόπο μας δεν δουλεύει εύρυθμα και τα περισσότερα δεινά πηγάζουν από εκεί. Βαθιά αίτια όπου δυστυχώς κανείς δεν αγγίζει γιατί όλους τους συμφέρει συμπεριλαμβανομένων και των πολιτών εφόσον είναι και αυτοί που ζητούν ευκολύνσεις και διευθετήσεις κάτω από το τραπέζι. Η συζήτηση επομένως θα έπρεπε να κατευθύνεται εκεί και όχι να αναλώνονται όλοι σε τακτικισμούς πάνω από μια τρύπια στημένη σκακιέρα.















Πιστής Δημήτρης

Αντιπρόεδρος Ευ.Με.ΣΥΝ - Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου